LOUIS PASTEUR (27/12/1822, Dole, Jura, Franche-Comté, Pháp – 28/9/1895, 72 tuổi, Marnes-la-Coquette, Hauts-de-Seine, Pháp) là nhà sinh học, vi sinh vật học, hoá học, là tín đồ Công giáo người Pháp. Ông đã có những phát hiện về các nguyên tắc của tiêm chủng, lên men vi sinh và thanh trùng (biện pháp thanh trùng của ông đã làm giảm tỷ lệ tử vong sau khi sinh đẻ, đã tạo ra loại vắc-xin đầu tiên cho bệnh dại, bệnh than). Những nghiên cứu của ông đã hỗ trợ trực tiếp cho Lý thuyết mầm bệnh và các ứng dụng trong Y học lâm sàng. Ông còn nổi tiếng trong việc phát minh ra kỹ thuật bảo quản sữa, rượu, ngăn chặn vi khuẩn có hại xâm nhập – gọi là thanh trùng. Ông được xem là một trong 3 người “cha đẻ của Vi sinh vật học” (cùng với Ferdinand Cohn, Robert Koch).
LOUIS PASTEUR đi học tại Arbois và không học giỏi; tài năng duy nhất của ông là vẽ. Ông chuyển đến Paris (tháng 10/1838) để vào học Trường Sư phạm Paris (École normale supérieure). Nhưng ông đã rời Paris để đến Besançon học tại Trường Trung học Hoàng gia. Ông lấy bằng Tú tài Văn chương và Tú tài Toán (năm 1840-1842), rồi chuyển đến Paris thi đậu vào học Hóa học, Vật lý học, Tinh thể học (Cristallographie) tại Trường Sư phạm Paris (năm 1843). Ông say mê làm việc ngoài giờ tại phòng thí nghiệm của nhà hóa học JEAN-BAPTISTE DUMAS mà đã tích lũy được những kiến thức, kỹ năng quý báu giúp ích nhiều cho ông trong công việc nghiên cứu độc lập trong tương lai. Ông bảo vệ 02 Luận án về Hóa học và Vật lý học (năm 1847), trình bày trước Viện Hàn lâm Khoa học Pháp về những công trình nghiên cứu trong lĩnh vực Tinh thể học (năm 1848).
Ông lập gia đình (ngày 29/5/1849) với MARIE LAURENT (cháu của Hiệu trưởng Trường Đại học Strasbourg) và có 05 con (2 còn sống và 3 bị mất vì bệnh thương hàn) – nghịch cảnh đã thúc đẩy ông có những phát minh trong việc điều trị các bệnh truyền nhiễm.
PASTEUR đã làm Chủ tịch ngành Hóa thuộc Khoa Khoa học của Đại học Strasbourg, làm Trưởng khoa (năm 1854) của Khoa khoa học tại Trường Đại học Université Lille Nord de France Lille, làm Giám đốc nghiên cứu khoa học của Trường Sư phạm (năm 1857), làm Giám đốc Cơ quan khảo thí khoa học tại École normale supérieure Paris (từ năm 1858-1867), làm Giáo sư địa chất, vật lý, hóa học tại École nationale supérieure des Beaux-Arts (năm 1862-1867), thành lập và làm Giám đốc Viện Pasteur Paris (năm 1887) cho đến khi mất.
Do áp lực công việc và buồn rầu vì có nhiều người con trong gia đình chết do bệnh tật, PASTEUR đã bị tai biến mạch máu não (đêm 19/10/1868) tưởng chừng như không thể qua khỏi, thế nhưng chỉ sau 03 tháng ông đã trở lại với công việc nghiên cứu. PASTEUR đã dành 5 năm (từ 1880-1885) để nghiên cứu Bệnh dại và vaccine ngừa bệnh dại đầu tiên đã được ông sử dụng (ngày 6/7/1885) cho bé trai JOSEPH MEISTER (bị chó dại cắn); và thử nghiệm đã thành công. Thành quả vang dội không chỉ là của riêng PASTEUR mà còn là của nền y khoa thế giới. Kết quả nghiên cứu về Bệnh dại của PASTEUR đã được trình bày trước Viện Hàn lâm Khoa học Pháp (ngày 1/3/1886) và một cơ sở đầu tiên sản xuất vaccine ngừa bệnh dại đã được thành lập. Viện Pasteur đầu tiên tại Pháp được thành lập (năm 1888); và các Viện Pasteur khác ở khắp nơi trên thế giới (hiện có 32 Viện Pasteur ở 29 quốc gia trên thế giới) cũng được thành lập với sự thúc đẩy của 02 nhà vi sinh vật học ALBERT CALMETTE, ALEXANDRE YERSIN.
Ông phụ trách Giám đốc Viện Pasteur cho đến khi qua đời (năm 1895). Thi hài của ông được an táng trong một hầm (được xây theo phong cách khảm Byzantine) ở bên dưới Viện Pasteur Paris.
BAN BIÊN TẬP
9 /2023
hochanhkientruc@gmail.com